Op 1 juli 2014 is een nieuwe Algemene Groepsvrijstelling staatssteun in werking getreden. Naast deze groepsvrijstelling is een aantal nieuwe regelingen in werking getreden. Deze regelingen zijn vastgesteld in het kader van de operatie van de Commissie om de staatssteunregels te moderniseren. Met deze signalering geven we een overzicht van de regels die per 1 juli zijn gewijzigd. Voor concrete vragen kunt u contact met ons opnemen.
Een van de hoofddoelstellingen van de moderniseringsoperatie van de staatssteunregelingen is dat de Commissie zich kan focussen op de meest marktverstorende zaken en tegelijkertijd de lidstaten meer flexibiliteit kan bieden om minder ingrijpende zaken te behandelen. Daarnaast is transparantie één van de pijlers van de moderniseringsoperatie. Deze transparantie is nader ingevuld in de nieuw aangenomen documenten. Daarnaast is een aantal oudere documenten gewijzigd om de transparantieverplichtingen in overeenstemming met het nieuwe beleid te brengen.
De volgende Mededelingen inzake staatssteun zijn hiertoe gewijzigd:[1]
- snelle uitrol van breedbandnetwerken;
- regionale steunmaatregelen 2014-2020;
- films en andere audiovisuele werken;
- risicofinancieringsinvesteringen;
- luchthavens en luchtvaartmaatschappijen.
De transparantieverplichting houdt in dat de lidstaten de verplichting krijgen om maatregelen waarbij zij steun verlenen te publiceren op een ‘uitgebreide staatssteunwebsite‘. Een ontheffing van deze publicatieverplichting kan worden verleend voor individuele steunverlening van minder dan EUR 500.000. Voorts is er een regeling om te voorkomen dat bedrijfsvertrouwelijke informatie bekend wordt gemaakt bij de publicatie van de steunmaatregelen.
In deze nieuwe Algemene Groepsvrijstelling staatssteun, die op 26 juni 2014 is gepubliceerd,[2] is het toepassingsgebied uitgebreid. Dit betekent dat lidstaten meer ruimte hebben om steun te verlenen op basis van vooraf vastgestelde criteria, zonder dat ze de maatregel bij de Europese Commissie moeten melden. Wat de Commissie de ruimte laat om zich te concentreren op de meest marktverstorende steunmaatregelen.
De categorieën van maatregelen waarop de groepsvrijstelling van toepassing is, zijn uitgebreid met de volgende steunvarianten:
- tot herstel van de schade veroorzaakt door bepaalde natuurrampen;
- voor breedbandinfrastructuur;
- voor cultuur en instandhouding van het erfgoed;
- voor sportinfrastructuur en multifunctionele recreatieve infrastructuur;
- voor lokale infrastructuurvoorzieningen;
- sociale vervoersteun ten behoeve van bewoners van afgelegen gebieden.
Daarnaast is in een aantal gevallen de drempelbedragen verhoogd, waardoor meer steunmaatregelen onder de groepsvrijstelling vallen.
Stappenplan Algemene Groepsvrijstelling staatssteun:
Naast de nieuwe groepsvrijstellingsverordening, is een aantal aanvullende mededelingen gepubliceerd. In het geval waarin geen beroep kan worden gedaan op de groepsvrijstelling, bevatten de mededeling resp. richtsnoeren de criteria aan de hand waarvan de Europese Commissie zal beoordelen of de aangemelde steunmaatregel op grond van artikel 108, lid 3, VwEU in aanmerking komt voor goedkeuring.
Dit betreft:
- de Mededeling kaderregeling staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (OOI) [3] die op 26 juni 2014 is gepubliceerd;
- de Richtsnoeren staatssteun ten behoeve van milieubescherming en energie 2014-2020 die op 28 juni 2014 zijn gepubliceerd.[4]
- Ten slotte wijzen wij op de Richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen 2014-2020, die al in 2013 zijn gepubliceerd. [5] De Commissie zal de in deze richtsnoeren uiteengezette beginselen toepassen voor het beoordelen van de verenigbaarheid van alle regionale steun die na 30 juni 2014 is toegekend.
Ten slotte zijn op 9 juli 2014 de herziene richtsnoeren voor reddings- en herstructureringssteun aan ondernemingen in moeilijkheden gepubliceerd. Sinds de publicatie in 2004 van de oorspronkelijke richtsnoeren is door de Commissie veel ervaring opgedaan met deze vorm van steun. Deze ervaringen zijn verwerkt in de herziene richtsnoeren.[6] Deze vorm van steun valt oveigens niet onder de groepsvrijstelling:
‘block exemptions are only appropriate where it is possible to set out in advance a set of objective criteria that ensure that when aid is granted, it is “good aid”. Since the assessment under the rescue and restructuring guidelines looks at the whole business of the company concerned, not just one particular project, it is too complex to be reduced to a simple set of criteria.’
Voetnoot 1: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52014XC0627(02)&from=EN
Voetnoot 2: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014R0651&qid=1406193343320&from=NL
Voetnoot 3: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=OJ:C:2014:198:FULL&from=EN
Voetnoot 4: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52014XC0628(01)&from=EN
Voetnoot 5: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2013:209:0001:0045:NL:PDF
Voetnoot 6: http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-14-473_en.htm
Voor meer informatie, zie https://birdbuzz.nl/2014/04/11/nieuwe-richtsnoeren-staatssteun-voor-milieu-en-energiesteun-in-vogelvlucht/