Korte samenvatting
Uitspraak Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State van 23 oktober 2013 : maatregel van administratieve aard kan ook punitief karakter hebben waardoor de waarborgen van artikel 6 EVRM van toepassing worden. In deze uitspraak wordt duidelijk gemaakt dat ook al is een maatregel zoals een alcoholslot administratiefrechtelijk van aard, er sprake kan zijn van een punitief karakter op basis waarvan artikel 6 EVRM van toepassing is. De rechter dient dan ook de uit artikel 6 EVRM voortvloeiende waarborgen voor punitieve sancties, als de onschuldpresumptie, het ne bis in idem-beginsel, het legaliteitsbeginsel en de eisen van behandeling binnen een redelijke termijn, te toetsen. Verder brengt dat met zich dat de bestuursrechter de evenredigheid van de maatregel indringend dient te toetsen, indien daartegen in rechte is opgekomen en de juistheid van de maatregel gelet op de zwaarte daarvan, wordt betwist. De Afdeling verwijst duidelijk naar een arrest van het EHRM d.d. 13 december 2005, nr. 73661/01 waarin de schorsing van de geldigheid van het rijbewijs voor de duur van 18 maanden een maatregel was gebaseerd op een criminal charge. In onderhavige uitspraak kwam aan de orde dat het alcoholslot in te bouwen in een personenauto als maatregel was opgelegd in combinatie met het intrekken van het rijbewijs voor de duur van 24 maanden voor alle rijbewijs categorieën waaronder niet alleen het B rijbewijs (personenauto) maar ook het C rijbewijs voor het bestuderen van een vrachtwagen. De bestuurder was afhankelijk van dit C-rijbewijs voor zijn inkomen en voerde om die reden aan dat de maatregel niet proportioneel was. Dit is door de rechtbank en de Afdeling afgewezen nadat de maatregel als punitieve sanctie is getoetst.
Belang
Wanneer een administratieve maatregel wordt opgelegd is het van belang om te allen tijde te toetsen of er ook sprake is van een punitief karakter. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een last onder dwangsom (artikel 5:32 Awb) dat een administratiefrechtelijke herstelmaatregel is maar waarbij niet kan worden uitgesloten dat in enkele gevallen er sprake is van een punitief karakter. Deze situatie zal zich voordoen wanneer de last onder dwangsom dicht in de buurt komt van de bestuurlijke boete (artikel 5:40 Awb).