Het Coronavirus heeft grote gevolgen voor de wereldwijde economie. Ook in Nederland zijn de gevolgen groot voor mensen en bedrijven. Verschillende bedrijven en brancheorganisaties hebben de Autoriteit Consument en Markt (“ACM”) hierover benaderd met vragen over samenwerking om de Coronacrisis te bestrijden. Bij consumenten leven ook verschillende vragen over hun rechten. Op 18 maart 2020 heeft de ACM hierover een nieuwsbericht gepubliceerd. In deze bijdrage behandelen wij kort de publicatie van de ACM hierover en de positie die ACM nu inneemt; zie ook het interview met de bestuursvoorzitter van de ACM, Martijn Snoep in het Financiële Dagblad (“FD”) van vandaag 19 maart 2020, naar aanleiding van dit bericht en de publicatie van het ACM jaarverslag 2019.
Coronacrisis en mededingingsregels
ACM stelt vast dat de mededingingsregels ruimte bieden aan bedrijven om in tijden van een crisis, zoals de Coronacrisis, samen te werken om te kunnen voorkomen dat mensen en bedrijven benadeeld worden. ACM lijkt alleen niet zo ver te gaan dat de zogenaamde crisis kartels zijn toegestaan.
Tegelijkertijd benadrukt ACM dat het ook in tijden van de Coronacrisis niet is toegestaan voor bedrijven om misbruik te maken van onzekerheden en schaarste en noemt in dat kader de volgende voorbeelden:
- Excessieve prijsverhogingen mogen niet doorgevoerd worden door dominante ondernemingen.
- Prijsverhogingsafspraken tussen bedrijven zijn niet toegestaan.
- Het misleiden van consumenten is niet toegestaan.
- Bedrijven mogen geen onterechte claims doen.
- Transparantie door bedrijven. Bedrijven zijn verplicht juiste en realistische informatie te blijven geven over bijvoorbeeld producten die niet meer of later geleverd zullen worden door sluiting van fabrieken.
Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van ACM, kondigt in het interview met het FD aan dat ACM de mededingingsregels versoepelt indien het algemeen belang dit vereist. Zo wordt onderkend dat supermarkten elkaar in de huidige crisissituatie mogen informeren over elkaars voorraden. Voorts mogen logistieke dienstverleners samenwerken om de Nederlandse burgers van levensmiddelen te voorzien. Ook mogen er afspraken worden gemaakt in brancheverenigingen over een soepele omgang met debiteuren. En ook aan de medische sector wordt gedacht doordat Snoep nu aangeeft dat de groothandel in geneesmiddelen elkaar op de hoogte stellen over de hoeveelheid artikelen die ze verkopen. Dit zou deels tegemoet kunnen komen aan de (politieke) zorgen die er zijn over de hoeveelheid mondkapjes.
In het FD stelt Snoep het volgende:
“‘Dit zijn bijzondere omstandigheden die vragen om bijzondere oplossingen. Dit is geen normale tijd’, zegt bestuursvoorzitter Martijn Snoep in een toelichting op het donderdag uitgebrachte jaarverslag. ‘Maar ga niet verder dan noodzakelijk is om de crisis te bezweren’, roept hij bedrijven evenwel op.”
Dus moet voor het maken van verdergaande afspraken nog steeds de mededingingsrechtelijke toets worden gedaan en of de mededingingsbeperking gerechtvaardigd kan worden en de positieve effecten opwegen tegen de negatieve effecten.
Ook benoemt Snoep uitdrukkelijk dat faillissementen zoveel mogelijk voorkomen moeten worden en dat overnames in dat verband soelaas zouden kunnen bieden. In dit verband benoemt hij uitdrukkelijk de artikel 40 Mededingingswet ontheffing waarbij de gebruikelijke termijnen voor concentratiemeldingen niet gevolgd hoeven te worden. Op die manier kan veel sneller een concentratie goed gekeurd worden en een overname tot stand gebracht worden waarbij een faillissement voorkomen kan worden.
Voorts zijn vanwege de Coronacrisis veel evenementen afgelast en is bijvoorbeeld de sportschool ook ineens gesloten. Soms kunnen reizen niet doorgaan of wil de consument zelf een vlucht annuleren. Veel consumenten weten niet wat hun rechten zijn in dit soort gevallen. ACM heeft hierover onder meer de volgende informatie gepubliceerd op ConsuWijzer.nl. Graag verwijzen wij u naar een aparte BirdBuzz die dieper in gaat op de consumenten regels.
Verder wijzen wij u ook graag nog op de tijdelijke Toolbox die de Europese Commissie in het kader van de COVID-19 pandemie en het verruimen van de staatssteunregels heeft ingesteld om gehoor te geven aan de breed gedragen wens van lidstaten om door de crisis getroffen bedrijven financieel te kunnen ondersteunen. Zie hierna de link naar onze internationale blog daarover:
Voor meer informatie over de ruimte die mededingingsregels bieden voor bedrijven om bijvoorbeeld samen te werken in tijden van een crisis, of over het doen van een overname ter voorkoming van een faillissement of de verruiming van de staatssteunregels, kunt u contact opnemen met Pauline Kuipers (06-51517600) en Janneke Kohlen (06-27006513).
