Pokeren is geen kansspel: of toch wel?

Pokeren in Nederland
Het is in Nederland verboden om zonder vergunning kansspelen te organiseren [1]. Een spel is een kansspel indien de spelers een prijs of premie kunnen winnen en zij geen overwegende invloed op de uitkomst van het spel hebben [2]. Inleg is hierbij geen vereiste.

Holland Casino is in Nederland de enige partij die een vergunning heeft voor het aanbieden van poker (in speelcasino’s) [3]. Het is voor anderen dan Holland Casino dan ook niet toegestaan om poker aan te bieden, tenzij het georganiseerd wordt in een besloten en niet bedrijfsmatige omgeving.

De tegenhanger van een kansspel is een behendigheidsspel. Het betreft hier een spel waarbij winst of verlies afhankelijk is van de behendigheid, kennis en tactiek van de speler. Hierbij bepaalt het feit hoe handig of geoefend iemand is dus de kans om te winnen.

De Hoge Raad oordeelde in zijn arrest van 1998 dat poker een kansspel is [4]. Volgens de Hoge Raad was het niet aannemelijk dat de meerderheid van de spelers haar kansen op winst zodanig kon beïnvloeden dat aan het pokerspel het karakter van een kansspel moest worden ontzegd.

Reeds sinds het arrest van de Hoge Raad bestaat echter discussie over de vraag of poker al dan niet gekwalificeerd moet worden als een kansspel.

Rechtbank Amsterdam
Onlangs (23 januari 2014) lag de vraag – of poker gekwalificeerd moet worden als een kansspel – voor bij de rechtbank Amsterdam [5].

Een drietal mannen hielden namelijk in 2007 zonder vergunning een pokertoernooien een café in Bussum. Omdat het organiseren van een kansspel in Nederland zonder vergunning verboden is had het Openbaar Ministerie boetes geëist van enkele duizenden euro’s.

De rechtbank overweegt in navolging op het deskundigenoordeel dat: 

3.4.4 Uit de genoemde toevalsgenerator die het spel mede kenmerkt vloeit voort dat bij (deze varianten van) het pokerspel Texas Hold ’em sprake is van een vorm van kansbepaling waarop de deelnemers geen invloed kunnen uitoefenen. Daar staat tegenover dat voor het (goed) spelen van Texas Hold ’em voortdurend een beroep wordt gedaan op tal van kwaliteiten van diverse aard, waardoor het spel als een buitengewoon complex spel moet worden beschouwd. Spelers kunnen zich in het spel ontwikkelen en spelers kunnen voor de genoemde (mix van) kwaliteiten meer aanleg hebben dan anderen. Geoefende en daarmee behendigere spelers kunnen met hun grotere vaardigheden meer invloed uitoefenen op het door de toevalsgenerator veroorzaakte effect op het spelresultaat van een spelronde dan de ongeoefende, minder behendige spelers. 

De rechtbank bepaalt aldus dat poker wel degelijk een behendigheidsspel kan zijn en komt tot de volgende conclusie:

3.4.5 Aannemelijk is dat bij een pokertoernooi zoals het KB-toernooi, door de opeenvolging van een lange reeks spel- en biedrondes, dat surplus aan behendigheid van de geoefende speler ten opzichte van de minder geoefende speler steeds nadrukkelijker tot uitdrukking kwam. Hierdoor vond een schifting plaats tussen (overwegend) de minder geoefende spelers die afvielen en (overwegend) geoefende spelers die doorgingen naar de eindronde (de finaletafel), hetgeen steun vindt in de waarneming van [medeverdachte B] en anderen in het dossier dat vaak dezelfde personen de finaletafel bereikten. In die zin is aannemelijk dat geoefende spelers het hiervoor genoemde effect van de kansbepaling (de ‘toevalsgenerator’) op de aanwijzing van de winnaars van prijzen in belangrijke, zelfs overwegende mate ongedaan konden maken. Exact in welke mate dit gebeurde kan de rechtbank niet vaststellen. Uit het voorgaande kan in ieder geval niet volgen dat de toevalsgenerator een overwegende invloed had. De officier van justitie heeft tegen het voorgaande geen argumenten ingebracht die tot een andere conclusie nopen.

Hieruit lijkt te volgen dat poker voortaan niet meer als een kansspel gekwalificeerd wordt. Daarmee zou de lijn van de Hoge Raad verlaten worden.

Toekomst
Het is echter maar de vraag of deze uitspraak met zich meebrengt dat alle pokertoernooien niet meer als kansspel zullen worden gekwalificeerd. Het oordeel van de rechtbank lijkt erg afhankelijk van de omstandigheden en de bewijslast die op het Openbaar Ministerie rust. Bovendien oordeelde de rechtbank Oost-Brabant op 4 februari 2014  (ECLI:NL:RBOBR:2014:436) nog in een witwaszaak dat poker wel een kansspel is.


[1] Uitzonderingen hierop zijn kleine kansspelen en promotionele kansspelen.

[2] Artikel 1 Wet op de Kansspelen.

[3] Artikel 27h Wet op de Kansspelen en artikel 4, aanhef en onder j, van de Beschikking Casinospelen 1996.

[4] HR 3 maart 1998, NJ 1999,59 (ECLI:NL:HR:1998:ZD0952).

Dit artikel is geschreven door:

Mariska van de Sanden

Volg ons op

Laatste nieuws